Musika Erdi Aroan
Erdi Aroa (V-XV):
Arte mota: Erromanikoa (kultur gune nagusiak
monasterioak).
monasterioak).
· Monodikoa (ahots batera).
· “A capella”: Musika tresnen laguntzarik gabe.
· Behe Erdi Aroa (XII –XV)
· Gregorianoa:
· Silabikoa: Nota bat testuko silaba
bakoitzeko.
· Silabikoa: Nota bat testuko silaba
bakoitzeko.
· Melismatikoa: Hainbat nota testuko silaba
bakoitzeko.
bakoitzeko.
· Ars Antiqua: Polifoniaren sorrera (Organum paraleloa: doinuko
nota guztiak 4dun edo 5dun bat gorago bikoiztu).
Musikari garrantzitsuenak: Leonin eta Perotin.
nota guztiak 4dun edo 5dun bat gorago bikoiztu).
Musikari garrantzitsuenak: Leonin eta Perotin.
· Ars nova: Polifonia garatu zen. Ars Novako pertsona ezagunena
Gilermo Machautekoa musikagile frantziarra da, “Notre
Dameko Meza”-ren egilea.
Gilermo Machautekoa musikagile frantziarra da, “Notre
Dameko Meza”-ren egilea.
Juglareen eta trobadoreen musika
Juglareak, trobadoreak, troberoak, goliardoak eta minnesängerrak Erdi Aroko musikari eta olerkariak ziren.
Juglareak, trobadoreak ez bezala, ez ziren maila sozial handikoak eta beraienak ez ziren abestiak abesten zituzten. Abesteaz gain, beste ekintza batzuk ere egiten zituzten.
Finenak Frantziako hegoaldeko trobadoreak ziren, nobleak eta ikasiak gehienak, euren poesia latinez ez, baizik euren herrietako erromantzeetan idazten zituztenak. Iparraldeko troberoek oil hizkuntzan idazten zuten (Ricardo Corazón de León); minnesängerrek alemanieraz idazten zuten eta trobadoreek Proventzako oc hizkuntzan. Akitaniako Gilermo IX.a da lehen trobadore ezaguna.
Harizko instrumentuak: Lauta, harpa, biola…
Perkusiozko instrumentuak: txindatak, triangeluak, danborrak…
Haizezko instrumentuak: oboea, txirimia, gaita, dultzaina, txirula…
Hona hemen irudi batzuk:
Lauta Triangelua Dultzaina
Hona hemen irudi batzuk:
Lauta Triangelua Dultzaina
Organoa aire hodietan higitzean soinu egiten duen aerofono teklatuduna da. Erdi Aroan, Elizak musika-tresna hau bakarrik onartzen zuen elizkizunetarako. Organo eramangarriak ere badaude eta interpretatzaileek sorbaldan ipintzen dituzte.
No hay comentarios:
Publicar un comentario